فیزیک دان: چرا جهان این چنین دقیق تنظیم شده است؟ چرا زمین دقیقا در فاصله ای از خورشید قرار دارد که در آن آب در حالت مایع باشد؟ چرا ثابت های جهانی باید دقیقا به گونه ای باشند که جهان به صورت کنوی اش در آید؟ یکی از مشهورترین پاسخ ها به اینگونه سوالات اصل انسانی است. اصل انسانی را بخوانید:

اصل انسانی

به زبان نه چندان دقیق، اصل انسانی میگوید که جهان، دست کم تا اندازه ای به دلیل بودن ما، به صورت کنونیش می باشد. این دیدگاه درست با رؤیای نظریه ای یکپارچه و یکسره پیشگو که در آن قوانین طبیعت کامل اند و جهان به صورت کنونی اش است زیرا جور دیگری نمی توانست باشد، در تضاد است.

چندین نگارش گوناگون از اصل انسانی هست، از نگارش های بسیار ضعیف که بدیهی به نظر می رسند تا نگارش های بسیار قوی که یاوه گویی اند. اگرچه بیشتر دانشمندان دوست ندارند که نگارش قوی را برگزینند، گروه اندکی سودمندی برخی برهان های اصل انسانی ضعیف را نمی پذیرند.

اصل انسانی ضعیف به توصیف آن می پردازد که در کدام دوران ها یا بخش های گوناگون و ممکن جهان می توانیم سکونت کنیم. برای نمونه، علت رویداد انفجار بزرگ در حدود ده هزار میلیون سال پیش آن است که جهان باید به اندازه کافی پیر باشد تا برخی ستارگان پس از سیر تکاملی خود، عناصری چون اکسیژن و کربن را که انسان را می سازد تولید نمایند، و جهان باید به اندازه کافی جوان باشد که برخی ستارگان انرژی لازم برای ادامه حیات را فراهم نمایند.

اصل انسانی

برای آنکه دریابیم کدام یک از خواص جهان، احتمالا روی خواهد داد، می توان قانون فاینمن را - که به هر تاریخ جهان، اعدادی نسبت می دهد- در چهارچوب پیشنهاد بی مرزی به کار گرفت. در چنین زمینه ای، کاربست اصل انسانی، تاریخ ها را ملزم به داشتن زندگی هوشمند می کند. البته چنانچه نشان بدهیم که چندین پیکر بندی اولیه مختلف برای جهان، می تواند جهانی کانند جهان کنونی ما به وجود آورد، اصل انسانی راضی کننده تر می شد. معنای ضمنی اش آن است که نیازی به گزینش بسیار دقیق حالت اولیه بخشی از جهان که در آن زندگی می کنیم، نبود.

منبع: جهان در پوست گردو، استیون هاوکینگ، ترجه محمد رضا محجوب، انتشارات حریر، چاپ نهم 1391

مطالعه بیشتر:

1- ویکی پدیا: اصل انسان نگر

2- بیگ بنگ: جهان طراح؟